3de Meetjeslandse natuurstudiedag
zaterdag 8 november 2025, Lovendegem
praktisch
9u00-17u30
Raadzaal, Kasteeldreef 72, 9920 Lovendegem (Lievegem) – GoogleMaps
Er is beperkt parkeerplaats naast Raadzaal en er is een parking aan de kerk 150 meter verderop.
De zaal heeft een capaciteit van 80 personen, dus schrijf je tijdig in!
programma
09u00-09u20 Onthaal
09u20-09u25 Welkomstwoord (Chris Bruggeman)
09u25-09u30 Inleiding (Gert Du Cheyne, moderator)
09u30-10u05 Veranderd bosbeheer en de achteruitgang van de mycorrizhapaddenstoelen (Omer Van de Kerckhove)
10u05-10u40 Wilde bijen in het Meetjesland (Stephanie Martens)
10u40-11u10 Pauze
11u10-11u45 Nachtvlinders en andere tuinbewoners: wie zoekt die vindt… (Geert en Kjell Naessens)
11u45-12u20 Broedvogels inventariseren: van Meetjesland tot Boerekreek (Bart Vandevoorde)
12u20-14u00 Middagpauze met broodjes
14u00-14u35 Pareltjes onder de graslandpaddenstoelen op het Vliegveld in Ursel (Lia Van Landschoot)
14u35-15u10 De achteruitgang van bepaalde soorten zweefvliegen in het Drongengoed tussen 2015 en 2025 (Jan Versigghel)
15u10-15u40 Pauze
15u40-16u15 Maïs en natuurstudie in het Meetjesland: een keuze voor zelfkastijding? (Ivan Hoste)
16u15-17u30 Nababbelen met een drankje
Zin om eens op pad te gaan met een natuurstudiewerkgroep?
Planten, paddenstoelen, insecten, vlinders, zoogdieren en vogels: daar hebben we aparte werkgroepen voor in het Meetjesland!
naar de website van de Natuurhistorische Werkgroepen Meetjesland
Inhoud lezingen:
- Veranderd bosbeheer en de achteruitgang van de mycorrizhapaddenstoelen
Omer Van de Kerckhove
Veel mycorrhizapaddenstoelen zijn tijdens de afgelopen eeuw sterk achteruit gegaan en enkele tientallen soorten komen niet meer voor in Vlaanderen. Hun achteruitgang of verdwijnen wordt in literatuur hoofdzakelijk toegeschreven aan de stikstofdepositie. Je vindt ze vooral onder bomen waar het strooisel niet ophoopt is zoals langs lanen, dreven en in beheerde parken of waar een dunne strooisellaag aanwezig , bijvoorbeeld in jonge bossen. Vroeger waren ze ook algemeen in oudere bossen. Onder meer aan de hand van foto’s van Jean Massart, gemaakt omstreeks 1910, geeft de spreker een kijk op het vroegere bosbeheer en kan verklaard worden waarom vroeger ook in bossen veel mycorrhizapaddenstoelen voorkwamen. Tot slot bekijken we het huidige bosbeheer dat (een vlug) herstel van deze paddenstoelen in het bos niet mogelijk maakt. - Wilde bijen in het Meetjesland
Stephanie Martens
We belichten enkele recente, opvallende waarnemingen en welke soorten in opmars zijn. Welke soorten kunnen we verwachten en wat kan jij zelf doen om bepaalde leuke soorten aan te trekken in je tuin? We roepen op om extra uit te kijken naar bepaalde soorten, maar geven ook enkele leuke ‘hotspots’ mee voor bijen in de regio en benoemen gebieden met potentieel (mits een aangepast beheer). - Nachtvlinders en andere tuinbewoners: wie zoekt die vindt…
Geert en Kjell Naessens
Vader en zoon geven een kort overzicht van een paar jaar speurtocht in de tuin, in het kader van een 100 soorten zoektocht. Het is om versteld van te staan wat er kan gevonden worden in eigen tuin, als je er maar naar zoekt. De klemtoon ligt op nachtvlinders, waarvan de sprekers intussen al meer dan 650 soorten vonden gedurende het vier jaar waarnemen. Dat gaat van gewone tot bijzondere vondsten en op welke manier ze dit allemaal doen. Daarnaast kijken de sprekers kort naar wat er aan andere wilde fauna en flora in hun tuin te vinden is. - Broedvogels inventariseren: van Meetjesland tot Boerekreek
Bart Vandevoorde
Kennis over broedvogels is cruciaal, eerst en vooral als cijfermateriaal voor een optimaal beschermingsbeleid. Zo werkten heel wat vogelaars de voorbije jaren in Vlaanderen en dus ook in het Meetjesland aan een nieuwe vogelatlas, met daarin de verspreiding en aantallen van de broedvogels. Welke soorten zien we verschijnen, welke verdwijnen? Ook kleinschaliger broedvogelonderzoek levert een schat aan informatie, bijvoorbeeld over het gevoerde beheer of de impact van ingrepen. Ter illustratie licht de spreker enkele case studies toe, zoals de impact van het beheer aan de Roeselarekreek of het ‘natuurherstel’ van de Oostpolderkreek. - Pareltjes onder de graslandpaddenstoelen op het Vliegveld in Ursel
Lia Van Landschoot
We belichten paddenstoelen als indicatoren van schrale graslanden. Het gaat om soorten die in de loop der jaren waargenomen zijn op het militair vliegveld van Ursel. De nadruk ligt op de wasplaten. - De achteruitgang van bepaalde soorten zweefvliegen in het Drongengoed tussen 2015 en 2025
Jan Versigghel
De laatste tien jaar ontdekten we heel wat nieuwe soorten zweefvliegen in het Drongengoed. Helaas zijn enkele soorten ook achteruitgegaan of verdwenen. We kijken over welke soorten het gaat, wat hun ecologisch belang is en wat de mogelijke oorzaken kunnen zijn van hun verdwijning. - Maïs en natuurstudie in het Meetjesland: een keuze voor zelfkastijding?
Ivan Hoste
Maïsakkers zijn niet in trek bij plantenliefhebbers. Is dat terecht? Zowat drie decennia geleden ontwikkelde de spreker een bijzondere belangstelling voor de onkruidflora van maïsakkers. Hij gaat in op de vraag of ‘maïsfloristiek’ een vorm van zelfkastijding is. Wat weten we over de diversiteit aan C4-planten in maïsakkers sinds de sterke uitbreiding van deze teelt vanaf de jaren 1970? Welke veranderingen onderging de maïsteelt vanuit agrarisch oogpunt? En hebben we na pakweg 30 jaar een goed zicht op de huidige toestand De conclusie kan niet anders dan voorlopig en tijdsgebonden zijn. In elk geval zorgt de spreker voor meer dan één floristisch primeurtje.
Elke lezing duurt 20 tot 25 minuten, met aansluitend 5 tot 10 minuten gelegenheid tot debat
Moderator: Gert Du Cheyne
inschrijven
Inschrijven is noodzakelijk vóór 1 november als je van een broodje wil genieten. Je inschrijving is definitief na betaling van het deelnamegeld (€ 6, incl. koffie, thee en water) samen met het aantal bestelde broodjes (€ 4 per stuk) op rekeningnummer BE96 8902 0402 7205 met als mededeling ‘natuurstudiedag’. Je kan ook aan de kassa je deelname betalen, maar zorg dan wel voor een eigen middagmaal.
Ter plaatse betalen kan cash, met payconiq of de betaalapp van je bank.
organisatie en contact
Natuurhistorische Werkgroepen Meetjesland, Jan Pauwels, jan.pauwels@kasper.be / Chris Bruggeman, chris.bruggeman@skynet.be
Natuurpunt en Partners Meetjesland, 09 377 93 00, info@npmeetjesland.be
2de Meetjeslandse natuurstudiedag
zaterdag 4 november 2023, Kaprijke
praktisch
9u00-17u30
SOCK (= Sport Ontspanning Cultuur Kaprijke), Molenstraat 28, 9970 Kaprijke – GoogleMaps
Er is voldoende (en gratis) parkeerplaats aan het SOCK.
programma
09u00-09u20 Onthaal
09u20-09u25 Welkomstwoord (Koen Martens, voorzitter Natuurpunt en Partners Meetjesland)
09u25-09u30 Inleiding (Gert Du Cheyne, moderator)
09u30-10u05 Paddenstoelen in het Meetjesland (Lia Van Landschoot)
10u05-10u40 Monitoring van de grote zoogdieren in het Drongengoed (Paul Simoens, Rudi Baetslé, Hugo De Bruyker, Hans Vansteenbrugge)
10u40-11u10 Pauze
11u10-11u45 Natuurfotografie dicht bij huis: biodiversiteit door de lens (Peter De Craene)
11u45-12u20 Bruine kiekendieven met kleurmerken (Anny Anselin)
12u20-14u00 Middagpauze met broodjes
14u00-14u35 Heidebeheer in functie van de fauna in het Heidebos (Gert Du Cheyne)
14u35-15u10 Vriezeganzen in het Krekengebied (Walter Hamelinck)
15u10-15u40 Pauze
15u40-16u15 De vegetatie langs drie Meetjeslandse kanalen (Andy Van Kerckvoorde)
16u15-17u30 Nababbelen met een drankje
Elke lezing duurt 20 tot 25 minuten, met aansluitend 5 tot 10 minuten gelegenheid tot debat
Moderator: Gert Du Cheyne
1ste Meetjeslandse natuurstudiedag
zaterdag 6 november 2021, Kaprijke
Onze vrijwilligers zijn in het Meetjesland druk in de weer om de natuur in kaart te brengen. Soms is het goed om eens stil te staan bij al die onderzoeken. Hoe gaat het met de wilde bijen in onze regio? Hoe zag het aantal plantensoorten in het Drongengoed er 40 jaar geleden uit tegenover nu? En wat is de link tussen natuurstudie en natuurbeheer? Op deze en andere vragen krijg je die dag antwoord. Maak kennis met de wondere wereld van de Meetjeslandse fauna en flora!
praktisch
9u00-17u30
SOCK (= Sport Ontspanning Cultuur Kaprijke), Molenstraat 28, 9970 Kaprijke – GoogleMaps
Er is voldoende (en gratis) parkeerplaats aan het SOCK.
programma
- 09u00-09u30: Onthaal
- 09u30-09u45: Inleiding en verloop van de dag (Gert Du Cheyne, moderator)
- 09u45-10u15: Solitaire bijen in Meetjesland: stand van zaken en enkele nieuwe of opmerkelijke soorten (Henk Wallays)
- 10u15-10u45: 50 jaar vlinders kijken in Ursel en het Drongengoed, winnaars en verliezers (Omer Van de Kerckhove)
- 10u45-11u15: Pauze
- 11u15-11u45: 40 jaar broedvogelonderzoek in Ursel en omgeving 1981-2021 (Jan Pauwels)
- 11u45-12u15: Biodiversiteit door de lens: natuurfotografie in tijden van quarantaine (Peter De Craene)
- 12u15-13u30: Middagpauze met broodjes
- 13u30-14u00: De spontane flora van het Drongengoed vandaag en 40 jaar geleden: een balans (Ivan Hoste)
- 14u00-14u30: Monumentale bomen in het Meetjesland (Filip Van den Bossche)
- 14u30-15u00: Pauze
- 15u00-15u30: Inventarisatie Het Leen: stand van zaken (Chris Bruggeman)
- 15u30-16u00: Natuurstudie, de sleutel tot succesvol natuurherstel, enkele case studies uit het Meetjeslands Krekengebied (Bart Vandevoorde)
- 16u00-16u15: Slot
- 16u15-17u30: Nababbelen aan den toog
Er is gelegenheid tot debat na elke spreker.
